Schetsen en Thomas Schaller

Ik heb het er in mijn vorige stuk over gehad, ik heb een hekel aan die voorschetsjes, en wil altijd zo snel mogelijk aan de gang.
Gelijk op aquarelpapier, en hopen dat er iets moois gebeurd, ja dat gaat altijd een keer goed, en met een beetje geluk is dat een op de vier keer, maar toch is dat dan best zonde. Ik schilder veel op Arches, en dat is best een prijzig papiertje. Een olieverfschilder lacht om die prijzen, maar ik vind het toch zonde! Om meer uit uw papier te halen en uw tekenvaardigheid te vergroten, is het toch handig om een aantal kleine schetsjes te maken.
Dit kunnen kleine schetsen zijn, met potlood, of in een enkele aquareltint, of een mix van beide. Zolang u maar niet er een mooie schets van te maken, het is zaak de essentie van het onderwerp vast te leggen, dus kijk naar de lichte plekken, en de schaduwen, en leg die vast. Het wit blijft gewoon het wit van het papier. Wat je overhoudt is een schets met grote toonwaardes, vul daar de midden-tonen in en uw schets is zo goed als klaar. Nu klinkt dat makkelijk, maar de schetsjes verijzen ook oefening, maar hier zult u weldra beter in worden. De reden dat ik de bovengenoemde volgorde noem, is omdat je de dingen waarneemt door het licht en donker silhouet, en niet door de vorm die het heeft. Als u niet meer dat huisje of boerderij portretteert, maar de vorm kan neerzetten in toonwaarden, dan zult uw werk in geloofwaardigheid toenemen, en ziet het er professioneler uit!

Waarom Tom Schaller..
Nou deze kunstenaar uit Californië, maakt prachtige aquarellen, op groot formaat, vaak op Imperial size, dus een heel vel! 56x76 Cm
En hij maakt daarbij altijd een voorschets, of meerdere voorschetsen.
Het belang dat hij daarvan heeft, dat hij snel de sfeer vastlegt van het moment als hij door dat ene onderwerp geraakt is. ofwel dat net het zonnetje schijnt, en dat die regenbui wel erg snel nadert.

De voorschets, simpel lijnwerk, en kleur, maar wel met aantekeningen voor het schilderplan! Joseph Zbukvic heeft eens gezegd,dat als je het schilderij niet van tevoren ziet, wat je gaat schilderen, zal je het schilderij ook niet zien als je klaar bent! Dus met deze schetsen, kunt u zich al meer van de aquarel of ander medium gaan visualiseren om een mooier eindresultaat te hebben. De kans op slagen is dus groter.

Het voltooide schilderij, een prachtig voorbeeld hoe een aquarel moet zijn, let op de wazige randen, de weg die u door het schilderij leidt, en dat de vorm van de schaduwen de huizen weergeven, en niet de huizen zelf!

Nog een voorbeeld, je ziet de dat de kunstenaar de richting bepaald van het schilderij, en het kleurplan opstelt, dit is geen plan met alle veertig kleuren uit de kist, maar hoogstens een vijf of zestal kleuren, vaak ook minder, want ook een beperkt palet maakt eenheid!

Zowel bij de schets, als bij het eindproduct zie je dat Tom de grootste licht/donker contrasten bij de kerk geplaatst heeft. Bij de aquarel is het nog subtieler door de ramen ook erg licht te houden!

Ik zal in de toekomst proberen mijn voorschetsen bij de aquarel te plaatsen.
Want ik denk dat het echt helpt!

Edo

Kees van Aalst Workshop

Gisteren een workshop gedaan bij Kees van Aalst.
Een hele dag van 10 tot 4 uur, vol met theorieën en demonstraties.
Kees had een aantal dingen voorbereid, minstens vijf voorbeelden van hetzelfde schilderij, maar in allerlei kleurstellingen, en dan nog drie of vier schetsen, om de boel te vereenvoudigen. Dit laatste was wel nodig, want we kregen de opdracht, nou ja.. De uitdaging om een stuk van de Italiaanse Amalfi kust te schilderen. De aanblik van meer dan 300 huisjes in allerlei vormen en richtingen en perspectief, deed mij wel even twijfelen. Een moeilijk onderwerp, vergelijkbaar met het zeer veel geschilderde, Staithes in Engeland. Van een hoog punt en dan de huizen goed in perspectief zien te krijgen is niet makkelijk! Vooral nu bij deze opdracht de huizen niet alleen onder de horizon lagen, maar ook daarboven. Maar volgens Kees geen probleem, zo en zo moet je het doen zegt die dan, zelfs ik kan het!

Nou okay, dan kwam het punt, waar ik altijd te lui voor ben, een schetsje vooraf maken, liefst een paar nog wel! Laten we maar kijken waar het schip strand dacht ik, en begon aan de eerste schets, de omtrek was niet heel moeilijk, maar dan al die huisjes inpassen, en dan nog op een manier die verantwoord is in het abstraheren van een onderwerp. Ik moet zeggen, de eerste ging niet lekker, maar je kreeg wat inzicht.
Na de tweede, begon je vormen te herkennen, en bij de laatste inmiddels de vierde schets, heb ik alleen de hoofdvormen nog getekend.
Ik hoefde hem nu alleen nog maar te schilderen!
Ik gebruikte Arches 300 grams, en Schmincke aquarelverf, veruit de helderste aquarelverf die er is. Een nadeel, of voordeel, deze pigmenten granuleren niet, dus krijg je prachtige gladde tonen! Joseph Zbukvic gebruikt ze ook, dus als je denkt, ik heb van die korrels in mijn aquarel, gebruik Schmincke!
Tenminste als je ze niet wil hebben!
De rest is gegaan als alle andere aquarellen, je neemt de schets over, en maakt een eerste wassing, laat je witjes heel!!!!
Daarna de schaduwen en let erbij op de vorm en richting van de zon.
(Want schaduw en licht maken de vorm, niet het onderwerp waarnaar je kijkt.)
Meer kleur waar nodig, om contouren te definiëren, en als laatste de fijne details.
Ik maak nog een andere versie, want op een workshop ben je nu eenmaal ook met andere dingen bezig, je maakt geen meesterwerken op zo’n dag. Maar het is vooral bedoeld om je theorie op te vijzelen, en je fantasie te prikkelen. En Kees heeft wagenladingen vol theorie, en genoeg ideeën om je steeds een ander schilderij te laten maken. Soms denk ik wel eens, welke van de tien ideeën zal ik eens gaan maken. Kees zelf maakt er meestal ook een stuk of drie of meer.
En waarom ook niet, niet iedere aquarel is geslaagd, maar als je er meer maakt wordt die kans alleen maar groter!
Hieronder het resultaat van de workshop. De nieuwe versie verschijnt hier wel weer!

Edo Hannema